تبیین مسئله: احکام جزایی بخشی از پیکرهی شریعت اسلامی را تشکیل میدهند. در دنیای جدید برخی مدعی هستند بعضی از این احکام با معیارهای اخلاقی مغایر هستند مانند: اعدام مرتد، شیوههای مجازات، خشنلوث و قسامه، قصاص مادر و ... در مواجهه با این مسئله، شاهد سه رهیافت اصلی هستیم: مدافعهجو و توجیهگرا؛ منتقد و اصلاحگرا؛ اخلاق/عقلگرا. دستهی نخست اساساً منکر وجود هر گونه چالشی در این موارد است و احکام شرعی را منطبق بر اخلاق دینی میداند. گروه دوم با قبول اصل چالش، اصلاحاتی در این موارد به عمل میآورد. اما رهیافت اخلاقگرا ضمن تأکید بر لزوم انطباق شریعت با گزارهها و هنجارهای اخلاقی، به ایجاد تغییرات اساسی در مبانی احکام جزایی باور دارد. باور نگارندگان آن است در مواردی که حکمی جزایی، با عقلانیت و وجدان جمعی، در تغایر باشد، گزارهی اخلاقی مقدم میشود؛ از این رو ضروری است پارهای از احکام جزائی در پرتو اصول اخلاقی و عقلانی مورد بازخوانی واقع شود. هدف: هدف غایی این نوشتار، ارائهی راه حلی عملی جهت رفع تغایر میان برخی از احکام جزایی با معیارهای اخلاقی و جامعهپذیرتر کردن آنها است. روش: روش این تحقیق با توجه به میانرشتهای بودن و نگاه بیرونی، تحلیلی انتقادی است. درونمایهی اصلی مباحث، با فلسفه فقه و حقوق، فلسفه اخلاق و معرفتشناسی در ارتباط است.
ارسال نظر در مورد این مقاله