دانشگاه فردوسی مشهد
فقه و اصول
2008-9139
2538-3892
5
1
1972
09
23
تحولهای مفهوم ترقی در دو قرن اخیر
6
20
FA
تقی
نصر
نامشخص
jfiqh@um.ac.ir
10.22067/jfu.v5i1.66529
ترقی یعنی چه و از ترقی چه باید خواست؟کشورهای صنعتی شدۀ بزرگ که تا چند سال پیش یقین داشتند بجواب این سئوالات رسیده اند امروز دچار تردید شده و در صدد آنندکه در تعریف و هدف (این چکیده با نظر کارشناس است)ترقی تجدید نظر کنند.این تردیدوتجدید نظر در وضع کشورهای درحا توسعه نیز یک تأثیر اساسی دارد و از اینجهت شایان آنست که مورد توجه دقیق قرار گیرد.ابتداء ببینیم چطور و از چه زمانی ترقی خواهی در مغرب پیدا شده است؟زیرا در دو قرن اخیر مردم باختر چنان بسرعت پیشرفت اند که غالبا فراموش می شود که ترقی خواهی برا آنان یکح امر نسبةً تازه است.و..
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34074.html
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34074_557161afcabd77a005fc0bfcb331bb24.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
فقه و اصول
2008-9139
2538-3892
5
1
1972
09
23
ملاعبدالعلی بیرجندی دانشمند علوم ریاضی و جغرافیا
21
34
FA
احمد
احمدی
نامشخص
jfiqh@um.ac.ir
10.22067/jfu.v5i1.66530
(این چکیده با نظر کارشناس است)یکی از دانشمندان مجهول القدر خراسانی ملاعبدالعلی بیرجندی عالم علوم ریاضی و جغرافیا و نجوم است.آنچه درین مقالت گرد آمده اشاراتی است که جای جای در کتب مختلف تاریخی آمده و تا حدی به روشن کردن گوشۀ هائی از حیات وی کومک می کند.امید است این مقاله،راهگشای کار دانشکندانی باشد که در علوم ریاضی و نجوم دست اند کار تحقیقاتی هستند و نیز شاید این نوشتۀ مختصر باعث شودکه برخی ازآثارش در آینده به حلیۀ طبع آراست و منتشر شود و اهل تحقیق را بکار آید.
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34087.html
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34087_1f9d1896d5d3925173197a9de18c3d24.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
فقه و اصول
2008-9139
2538-3892
5
1
1972
09
23
بسم الله الذی لیس کمثله شی،قیاس از نظرعقل و شرع
35
61
FA
سید جواد
مصطفوی طرقی
نامشخص
jfiqh@um.ac.ir
10.22067/jfu.v5i1.66531
(این چکیده بانظر کارشناس است)یکی از مباحثی که دانشمندان اسلامی درآن اختلاف نظر بارزی دارند و هریک از طرفین در دو جانب افراط و تفریط قرار گرفته اند،مبحث«قیاس» است.برخی از عامه قیاس را بر عمومات قرآن و حدیث مقدم میدارند و فرقۀ ظاهریه حتی عموم لفظی را«قیاس» پنداشته اند ورد کرده اند.اما بطور کلی طرفین در دو جانب نفی و اثبات قرار ندارند و نمی توان یکباره بعضی را مثبت مطلق و دیگران را نافی مطلق قیلس دانست،بلکه نسبت با قسام و شرایط قیاس ونیز نسبت بکیفیت نفی و اثبات و طریق استدلال و جهات دیگرآراء مختلفی وجود دارد.همین اختلاف نظر هاست که این مبحث را کمی پیچیده کرده است و برای روشن شدن موضوع و تشریع خصوصیات مذکور مادر اینجا تعریف و ارکان و انواع و طرق استدلال و تاریخچۀ آنرا بررسی میکنیم.
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34103.html
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34103_60dfea22b45dcf83243cedd0ebe0597d.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
فقه و اصول
2008-9139
2538-3892
5
1
1972
09
23
چندد نکته دربارۀ امام علی بن موسی الرضا (علیه السلام) ومرقد مطهرآن حضرت
62
76
FA
محمود
مهدوی دامغانی
نامشخص
jfiqh@um.ac.ir
10.22067/jfu.v5i1.66532
(این چکیده با نظر کارشناس است)اگرچه در سال تولد امام علی بن موسی الرضا(ع)هشتمین پیشوای بزرگوار شیعیان دوازده امامی جخان اختلاف است ولی سال درگذشت آنحضرت که 203 هجری است مورد اتفاق اکثر مورخان است و اگر بر طبق بیشتر روایات،وفات در ماه صفر اتفاق افتاده باشدبا توجه به کتاب سنی ملوک الارض که تا سال 350ئ هجری تعیین نموده است که نوروز باچه روزی از ماههای عربی مطابق بوده است و با مراجعه به کتاب تطبیق سنوات محمد اکبر یوسفی ماه صفر سال203 هجری مقارن با شهریور ماه بوده است.و....
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34120.html
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34120_dc6fc7bca5fbbc30238b318b55f8333b.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
فقه و اصول
2008-9139
2538-3892
5
1
1972
09
23
رسالۀ نوریه در عالم مثال
77
132
FA
...،سیدجلال الدین(تصحیح)
بهایی لاهیجانی،آشتیانی(تصحیح)
نامشخص
jfiqh@um.ac.ir
10.22067/jfu.v5i1.66534
(این چکیده با نظر کارشناس است)میراث فلسفه و عرفان و حکمت الهی در سرزمین عزیز ما ایران(مملکتی که از قدیم الایام یکی از بزرگترین مراکز تمدن بشری محسوب می شود)چنان غنی و وسیع و جامع الاطراف است که بیان حدودو مشخصات آن از عهده یکنفر اگرچه مادام العمر در آن تحقیق نماید ساخته نیست بایدجماعتی از محققان صاحب رای و دارای عمق کامل در درک مبانی و مسائل فلسفی دست بدست هم بدهند و با تدوین یک تاریخ کامل فلسفه و عرفان در ایران در دوران اسلامی دین خود را ادا نمایند(تاریخی مستند که مشتمل بر منتخباتی از آثار و افکار فلاسفۀ بزرگ و عاری از هرگونه ابهام).واقعا جای تأسف فراوان است که ما یک تاریخ ناقص فلسفی نیز در دست نداریم و دراین زمینه از ابتدائی ترین تحقیق هم خودداری شده است لذا مادراین موضوع و مسأله به اضهاراتی برخورد می نمائیم که حقا تأسف آور است.
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34135.html
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34135_ab95656c9e7bd5df429a19ac9239ca42.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
فقه و اصول
2008-9139
2538-3892
5
1
1972
09
23
رسالۀ زادالمسافر
133
144
FA
صدرالدین محمد،کاظم(تصحیح)
شیرازی،مدیرشانه چی(تصحیح)
نامشخص
jfiqh@um.ac.ir
10.22067/jfu.v5i1.66535
(این چکیده از مقدمه و بانظر کارشناس است)رسالۀ حاضر یکی از تألیفات صدرالمتألهین شیرازی است که تاکنون انتشار نیافته و حتی در بیشتر مآخذ و کتب تراجم نامی ازآن برده نشده است.خوشبختانه نسخۀ این رساله دستنویس نوادۀ مؤلف است که جزء مجموعه ای بخط وی درتملک این بنده می باشد.مجموعۀ مزبور شامل مطالب فلسفی و روائی و رجالی و افادات مختلف است که در ربع اول قرن دوازدهم نوشته شده وازجمله رسائل فلسفی ای که در آن استنسخۀ مشاعر ملاصدرا و همین زادالمسافر اوست که بخط نستعلیق خوش و نسبةً صحیحی کتابت شده.کاتب نسخۀ محمد محسن فرزند علم الهدی است که وی فرزند ملامحسن فیض کاشانی،داماد صدرالمتأهلین بوده است.و......
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34149.html
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34149_8543f3471cc3953cb42b4ba4e48a5d0f.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
فقه و اصول
2008-9139
2538-3892
5
1
1972
09
23
سیر تاریخی نهضت فلسفی در اسلام
145
157
FA
محمود
فاضل
نامشخص
jfiqh@um.ac.ir
10.22067/jfu.v5i1.66537
(این چکیده با نظر کارشناس است)تعلیمات صریح و روشن اسلام،دسترسی مردم بمنبع وحی،اقتار کلی پیامبر،شور و شوق مسلمین در انتشار اسلام،وانحصار جامعۀ اسلامی بعنصر عرب همۀ اینها از عواملی بود که نمیگذاشت اختلاف نظری در اعتقادات بوجودآید،واگر هم در موردی مشکلی پیش می آمدصاحب شریعت بآسانی آنرا حل می نمود،بعلاوه که کلیۀ نظریات آنحضرت متبع و اوامرش لازم الإجراءبود،وکسی را حق نافرمانی نبوده است.اما همینکه پیشوای اسلام در گذشت،روح کنجکاوی و پرسش وپژوهش بین مسلمانان بیدار شد،ئدر فهم حقایق قرآن،دقت بیشتری مبذول داشتند،و برخورد فکری آنان با ملتهای مختلف موجب ظهور و بروز جنبش عقلی فوق العاده ای در اسلام گردید.درآغاز،این نهضتها بصورت مدارسی کلامی در اواخر قرن اول و اوائل قرن دوم هجری جلوه کرد،و مشهورترین مدرسه ای که در حوزۀ اسلامی براهین وادلۀ عقلی را در عقائددینی وارد ساخت،-قدریه-پیروان«غیلان دمشقی»مقتول در نیمۀ اول قرن دوم هجری و«معبد جهنی»مقتول بسال80هـ،و-جبریه-چیروان«جهم بن صفوان»مقتول بسال 128هـ و جعدبن درهم مقتول بسال 126هـ بوده اند.هر دو دسته در اصول آراء خود،راه افراط را پیش گرفتند،بدین معنی که قدریه بکلی قدرت الهی را نفی کردند،چنانچه بغدادی و شهرستانی و اسفراینی و ابن حزم(2)از جهنی روایت کنند که گفت:تقدیری در کار نیست بلکه اعمال را آدمی باختیار خود بجای می آوردو قضاء الهی هیچگونه دخالتی در آن ندارد.
ِ
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34159.html
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34159_9f40b01ab171fdb2b511197bf861060c.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
فقه و اصول
2008-9139
2538-3892
5
1
1972
09
23
شاهان ایرانی در ادبیات عرب پیش از اسلام
158
162
FA
محمد
فاضلی
نامشخص
jfiqh@um.ac.ir
10.22067/jfu.v5i1.66538
تاریخ نشان می دهد که فر و شکوه و بزرگواری و بزرگمنشی و جوانمردی و رفتار نیک و دادو دهش شاهان ایرانی همیشه مایۀ اعجاب و تحسین اقواخم مختلف قرار گرفته است.سخنوران معروف و شاعران نامدار،از هر دیار قصد دربار آنان را می کردند تا آنرا از نزدیک ببینند و بستایند.اینک نمونه ای ازاین ستایش و اعجاب در اشعار«عنترة بن شداد»مشاهده می شود.
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34170.html
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34170_1de16fac54206ada28910e826072ab57.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
فقه و اصول
2008-9139
2538-3892
5
1
1972
09
23
شعراء فرس فی الادب العربی
163
174
FA
یوسف حسین
بکار
نامشخص
jfiqh@um.ac.ir
10.22067/jfu.v5i1.66539
(این چکیده با نظر کارشناس است)کان للفرس دور کبیر فی خدمة العلوم الإ سلامیة و اللغة العربیة وثقافتها عامة.والحق ان مشارکتهم کانت کبیرة جدا حتی قال ابن خلدون«ان حملة العلم و الثقافة فی اللة الإسلامیة اکثر هم العجم»،و ان تلک المشارکة بدات مبکرة.فمن الفرس من کان من المترجمین الاوائل من الفارسیة الی العربیة،و من کان من ائمة النحو و اللغة و من المفسرین و الفقهاء و اصحاب کتب الحدیث،و من الفلاسفة و العلماء و المؤرخین و الأدباء و البلاغیین و النقاد و الشعراء.وقد قدموا فی هذه المجلات و الفروع خدمات جلی للعربیة و الإسلام و کتابه الخالد القرآن الکریم فی ظل الدولة الاسلامیة الواحدة.اما الشعراء،ففی الشعرالعربی اعلام منهم من اصول فارسیة،فضلاًعن المغمورین الذین نختار اربعة منهم للتعریف بهم فی هذا المقال،و هم:زیادالأعجم،و اسماعیل ابن یسار النسائی،و ابوالعباس الأعمی،و موسی شهوات،و ان تکن اخبارهم قلیلة لا تکار تعطی صورا کاملةاو واضحة عن حیاة کل منهم و شعره.
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34178.html
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34178_a2b302ea3caea8b544724b709e3bf5b3.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
فقه و اصول
2008-9139
2538-3892
5
1
1972
09
23
نبوت اسرائیلی
175
210
FA
محمود
رامیار
نامشخص
jfiqh@um.ac.ir
10.22067/jfu.v5i1.66540
(این چکیده با نظر کارشناس است)تمدن بشری در خاورمیانه رنگ و جلوه ای دیگر داشت.در زمان کهن،فراعنه و کاهنان مصری،بپرستش ربة النوعها مشغول بودند،در سرزمین کهن یونان نیز خدایان المپ حکومت مطلقه داشتند.خدایان بابلی و در رأس ایشان مردوخ خدائی میکردو بعل در سرزمین کنعان -فنیقی پرستیده میشد.بتهای ساخته شده و یا مظاهر طبیعت پرستشگاههای پررونقی داشتند.در چنین زمانی ابراهیم صلای یکتا پرستی درداد و پایه های خدا پرستی را در قوم خود بکار گذارد و یا چنانکه گفته اند«او خدارا سلطان زمین نیز اعلام کرد»و سلطۀ خداوندرا بر زمین و آسمان اعلام داشت.**موسی و پیامبران بعادی نیز یک یک وظیفه ای را که تعهد کرده بودند بانجام رساندند.همۀ این پیامبران سخنگویان وحاملان وحی الهی بودند.همۀ اینها از وحی و الهام سخن میگفتند.یعنی آنچه بیان می داشتنداز نتیجۀ فعالیتهای فکری و عقلانی خود نبود.الهام بصورت نیروئی خارج از شخص و برتر از تصر پیش میآمدکه مقاومتی در برابر آن نتیجه نداشت.برای نمونه اوایل کتاب ارمیاء نبی و یا کتاب حزقیال را می بینیم. در سراسر نوشته های این پیامبران دیده می شود که اینها مقهور نیروی برتری بودند که چاره ای جز پیروی و انجام فرمانها نداشتند.حامل وحی الهی و گویندۀ سخن خدائی هستند.آنچه او گفت بگو میگویند وئ هرچه اوگفت بکن میکنند.اما پیداست که همه هم یکسیان نیستند.فراوانند در وغزنانی که در این راه گزافه میگویندو تهمت میزنند.و....
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34197.html
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34197_c210771753601de692f55458fc2fc931.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
فقه و اصول
2008-9139
2538-3892
5
1
1972
09
23
انجمن اسلامی و مسجد پاریس
211
218
FA
احمد
احمدی
نامشخص
jfiqh@um.ac.ir
10.22067/jfu.v5i1.66542
(این چکیده با نظر کارشناس است)در قلب پاریس پرآشوب ودر ناحیۀ لاتینی آن که مشهور و معروف است؛و در لابلای برجها و گنبدهای کنیسه هاو کلیساهای پاریس یک اثر هنری زیبائی واقع شده که چشمهرا خیره میکند،و برای هر بیننده هزاران فکر و خیال دست میدهد.این اثر همان انجمن اسلامی و مسجد پاریس است که دارای مناره ی بلند و رواقهای مفروش بسنگ مرمرو باغهای زیبا و فرشهای نازک و عالی میباشد.این بنای باشکوه از آثار اصیل هنری آندلس است که صفای او خاطرۀ تمدن ریشه داری را در ذهنها تجدید میکند و با درخششی که داردبزندگانی جهان غرب نوری بخشیده و آنرا از تاریکیهای جهل بنور معرفت منور ساخته است.از15ماه ژوئیه1926 انجمن اسلامی و مسجد پاریسس پیوسته رسالت اسلاف خود را قطع نکرده8 و تمدن اسلامی را بسوی غرب انتقال میداده،و حیات خالص اسلامی را برای مسلمانان آن سرزمین حفظ کرده،و با شعب ششگانه ای که دارد،نوروهدایت را منتشر میسازد.آن دو اثر وشبعه ها عبارتند از:1-شعبۀ اداری انجمن2-شعبۀ دیپلماتیک(سیاسی)3-شعبۀ دینی4-شعبۀ قانونی5-شعبۀ اجتماعی 6-شعبۀ فرهنگی
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34211.html
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34211_ca7d74b904db0741ef4e533f0f11fc0b.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
فقه و اصول
2008-9139
2538-3892
5
1
1972
09
23
گزارشی از کنگرۀ شیخ طوسی
219
224
FA
علال
الفاسی
نامشخص
jfiqh@um.ac.ir
10.22067/jfu.v5i1.66543
(این چکیده با نظر کارشناس است)......دراین بار چهارم که من بدعوت دانشگاه مشهد و رئیس عزیزآن؛استاد عبدالله فریاربرای شرکت درکارکنگرۀ هزارۀ امام ابی جعفر محمد بن حسن طوسی عالم متکلم مفسر تیز بین،ایران را زیات کردم،احتیاجی نیست که از حسن استقبالی که از شما ومأموران دولت خود دیدم صحبت نمایم .برایم این افتخار بس است که همان روز ورودم بتهران اعلیحضرت امپراطور با وجود کارهای زیادی که دارند مرا بحضور پذیرفتند و من،بهمراه سفیر مغرب استاد مجاهد آقای محمدالمهدی عبدالجلیل شرفیاب گردیدم و میان ما گفتگوی صدق و صراحت که تأکید ضرورت یگانگی مسلمانان است و اعتبار اینکه مسئله ی مرگ و زندگی برای ایران و تمام وطن اسلامی است،بعمل آمد.بعد،بحضور سرور گرامی آقای اردشیر زاهدی وزیر امور خارجه مشرف گردیدم و از وسعت اطلاعات و احساسات صادقانه ی ایشان احترام من به حضورشان افزود و از جنان معاون وزیر،آقای عباس خلعتبری موضوعاتی راجع بنزدیکی عرب و ایران بدست آوردم.و....
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34229.html
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34229_8d9ee8505ed8726061aaacbab5058c53.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
فقه و اصول
2008-9139
2538-3892
5
1
1972
09
23
نامۀ رسیده
225
230
FA
احمد
آرام
نامشخص
jfiqh@um.ac.ir
10.22067/jfu.v5i1.66544
(این چکیده با نظر کارشناس است)در شماره اول این نشریه مقاله ای تحت عنوان «حنیف»ترجمه از دائرة المعارف اسلام بقلم آقای احمدی انتشار یافت و آقای احمد آرام طی نامه ای که برای رئیس دانشکده فرستاده اند در مورد آن ترجمه نظرات و ملاحظات ارزشمندی اظهار داشته اند که با تشکر ازایشان وموافقت آقای احمدی در اینجا به چاپ می رسد.
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34243.html
https://jfiqh.um.ac.ir/article_34243_a58a620c6f92e959af2d376be2cd9a8e.pdf