TY - JOUR ID - 39140 TI - ضرورت یا عدم ضرورت پیش‌بینی اصول و قواعد کلی حقوق کیفری در قوانین جزایی (مطالعۀ موردی قاعدۀ درأ در قانون مجازات اسلامی 1392) JO - فقه و اصول JA - JFIQH LA - fa SN - 2008-9139 AU - حسینی, سیدحسین AU - غلامی, میثم AD - دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد AD - دانشجوی دکتری حقوق جزا دانشگاه فردوسی مشهد Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 53 IS - 3 SP - 70 EP - 49 KW - قاعدۀ درأ KW - شبهه KW - اصول کلی حقوق کیفری KW - قواعد کلی حقوق DO - 10.22067/jfu.v53i3.84751 N2 - سیاست‌گذاران کیفری، اصول و قواعد کلی حقوق کیفری همچون اصل قانونی‌بودن جرم و مجازات، اصل شخصی‌بودن مجازات و قاعدۀ تفسیر به نفع متهم را در قوانین جزایی پیش‌بینی نمی‌کنند؛ زیرا مفاد و مبانی این اصول و قواعد به طور پیشینی شناسایی و به رسمیت شناخته شده‌ است. با وجود این، در برخی موارد قانونگذار با درنظرگرفتن ملاحظاتی و در راستای تعدیل اصول و قواعد کلی حقوق کیفری، آن‌ها را در قوانین جزایی پیش‌بینی کرده است.قاعدۀ درأ ازجمله قواعد فقهی مهم و کاربردی در قلمروِ فقه و حقوق است. این قاعده برای نخستین‌بار در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در مواد 120 و 121 پیش‌بینی شده است. مفاد این مواد، گویای این مطلب است که قانونگذار در قانون مذکور رویکرد جدیدی نسبت به این قاعده اتخاذ کرده که با اصول و قواعد کلی حقوق کیفری در تعارض است.در این نوشتار ضمن تبیین ضرورت یا عدم ضرورت پیش‌بینی اصول و قواعد کلی حقوق کیفری در قوانین جزایی، چرایی ضرورت پیش‌بینی قاعدۀ درأ در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و تعارض این قاعده با اصول و قواعد کلی کیفری، تحلیل شده و سپس ضمن نقد و ارزیابی دلالت جدید قاعدۀ درأ در قانون مذکور، به شیوۀ نگرش آرای محاکم به این قاعده نیز توجه شده است. UR - https://jfiqh.um.ac.ir/article_39140.html L1 - https://jfiqh.um.ac.ir/article_39140_3583e200090c7c1fb3485f696d2c0faf.pdf ER -