Familial Immunity in Offences against Properties and Ownership

Document Type : Research Article

Author

• ‘Alī Murād Ḥaydarī

Hazrat Ma’suma (S.A.) University

10.22067/fiqh.v46i17.6308

Abstract

Financial and economic relationships are undeniable realities and impressive factors in familial relations, and there are reciprocal interactions between these two. The existence of this relationship has caused the familial relations to be realized as effective in the penal destiny of aggressions against properties in the penal jurisprudence and statutes. In Islamic jurisprudence, familial immunity has been taken into consideration only in such cases as “lapse of legal punishment” in “theft” and as confined to “father-child” relations. Nevertheless, certain issues have to be examined as follows:
1. Determining “the domain of familial relation” effective in offences against properties and ownership;
2. Explanation of “the realm of offences against properties and ownership” effected by familial relations;
3. Description of “type of efficacy” of familial relations in offences against properties and ownership”
Based on the effect of familial relations in theft leading to legal punishment (ḥadd), which is brought up in detail in jurisprudence – with a comparative look at the Sunni jurisprudence –, this writing explores into the above three issues and raises the fundamental question as to whether the existing judiciary approach in this respect is a desirable and sound one or not.
The article’s hypothesis is the possibility of qualitative and quantitative development of
familial immunity in offences against properties and ownership and its by-products; verification of non-limitedness of the domain of familial relation effective in offences against properties to father, paternal ancestors or mother; and non-limitedness of the domain of offences effected by familial relations to theft.
The writer’s suggestion is recognition of familial immunity as one of the “legal excuses for non-punishment” in the context of article 227 bis of penal code, and the presented working procedure for this suggestion is the restoration of section 5 of clause 2 of article 8 of penal code approved in 1290 sh/1911 and the issuance of order to suspend prosecution – in case of existing familial relation between the criminal and the victim of crime.

Keywords

• kinship
• Family
• immunity
• properties and ownership

---

References

ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دارالفکر للطباعه و النشر والتوزیع، چاپ سوم، 1414ق.

الأردبیلی، المولی أحمد (المقدس الاردبیلی)، مجمع الفایدة و البرهان، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، الطبعة الثالثه، 1421ق.

الإصفهانی، محمد بن الحسن (فاضل هندی)، کشف اللثام عن قواعد الأحکام، ، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، الطبعة الاولی، 1424ق.

الامام الخمینی، روح الله، تحریر الوسیلة، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، بی‌تا.

باهری، محمد، نگرشی بر حقوق جزای عمومی ، تهران انتشارات مجد، چاپ اول، 1380.

جلال الدین السیوطی، الدرالمنثور، بیروت، دارالمعرفه، الطبعة الاولی، 1365ق.

جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح- تاج اللغه و صحاح العربیه، بیروت، دارالعلم للملایین، چاپ اول، 1410ق.

الحلبی، حمزة بن علی حسینی ( إبن زهره )، غنیة النزوع إلی علمی الاصول والفروع، قم، مؤسسة الإمام الصادق، الطبعة الاولی، 1417ق.

الحلبی، أبو الصلاح تقی الدین بن نجم، الکافی فی الفقه، اصفهان، مکتبة الإمام أمیرالمؤمنین، الطبعة الاولی، 1403ق.

الحلی، أبو القاسم نجم الدین (محقق حلی)، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، تهران، انتشارات استقلال، الطبعة الخامسه، 1421ق.

الحلی، أبو القاسم نجم الدین (محقق حلی)، نکت النهایه، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، الطبعة الاولی، 1412ق.

الحلی، محمد بن فهد الاسدی، المهذب البارع فی شرح مختصر النافع، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، الطبعة الاولی، 1407ق.

الحلی، حسن بن یوسف ( علامه حلی )، قواعد الاحکام فی معرفة الحلال و الحرام، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، الطبعة الاولی، 1419ق.

الحلی، حسن بن یوسف ( علامه حلی )، إرشاد الأذهان إلی أحکام الإیمان، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، الطبعة الاولی، 1410ق.

الحلی، حسن بن یوسف ( علامه حلی )، تذکرة الفقهاء، قم، مؤسسه آل البیت لإحیاء التراث، الطبعة الاولی،1420ق.

الحلی، حسن بن یوسف ( علامه حلی )، مختلف الشیعه فی احکام الشریعة، قم، مؤ سسة النشر الاسلامی، الطبعةالثانیه، 1413ق.

الحلی، أحمد بن إدریس، السرایر الحاوی لتحریر الفتاوی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، الطبعة الثانیه، 1411ق.

الحلّی، یحیی بن سعید، الجامع للشرائع، قم، مؤسسة سیّد الشهداء العلمیة، 1405ق.

الخویی، سید ابو القاسم، مبانی تکملة المنهاج، قم، مؤسسة إحیاء آثار الإمام الخویی، 1422ق.

الدارمی، عبدالله بن بهرام، سنن الدارمی، دمشق، مطبعة الاعتدال، بی‌تا.

دفتر آموزش روحانیون و تدوین متون فقهی معاونت آموزش قوه قضاییه، گنجینه آرای فقهی- قضایی، بی‌تا.

الدیلمی، حمزة بن عبدالعزیز ( المعروف بسلّار)، المراسم العلویه فی الاحکام العلویه، قم، منشورات الحرمین، الطبعة الاولی، 1404ق.

السبزواری، سید عبد الاعلی، مهذب الاحکام فی بیان الحلال و الحرام، قم، مؤسسة الناشر، الطبعة الرابعة، 1413ق.

السیوطی، جلال الدین، الدرالمنثور ، بیروت، دارالمعرفه، الطبعة الاولی، 1365ق.

الطباطبایی، السید علی، ریاض المسایل فی بیان أحکام الشرع بالدلایل، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، الطبعة الاولی، 1422ق.

الطرابلسی، قاضی عبدالعزیز بن البراج، المهذب، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، الطبعةالاولی، 1406ق.

الطوسی، محمد بن الحسن، المبسوط فی الفقه الإمامیة، تهران، الکمتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، الطبعة الثالثه، 1387ق.

الطوسی، محمد بن الحسن، النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوی، بیروت، دار الکتب العربی، الطبعة الثانیه، 1400ق.

الطوسی، محمد بن الحسن، الخلاف، الطبعة الاولی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، 1407ق.

الطوسی، محمد بن علی ( المعروف بابن الحمزه) ، الوسیله إلی نیل الفضیله، ، قم، مکتبة آیةا... المرعشی النجفی، الطبعة الاولی، 1408ق .

العاملی، محمد بن الحسن الحر، وسایل الشیعة، الطبعة السادسه، تهران، المکتبة الاسلامیه، 1367

العاملی، زین الدین الجبعی (الشهید الثانی) ، مسالک الافهام إلی تنقیح شرایع الاسلام، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیه، الطبعة الاولی، 1413ق.

العاملی، محمد بن مکی، ( الشهید الاول )، الدروس الشرعیه ،فی فقه الامامیه، قم، مؤسسةالنشرالاسلامی، الطبعة الثانیه، 1417ق.

العکبری البغدادی، محمد بن النعمان (المعروف بالشیخ المفید) ، المقنعه، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، چاپ اول، 1413ق.

علی آبادی، عبدالحسین، حقوق جنایی، تهران، فردوسی، چاپ دوم، 1385.

الفاضل اللنکرانی، الشیخ محمد، تفصیل الشریعة فی شرح تحریرالوسیله ( الحدود )، قم، مرکز فقه الأئمة الأطهار، الطبعة الثانیه، 1422ق.

القمی، محمد بن علی بن بابویه (المعروف بالصدوق) ، علل الشرایع، قم، کتابفروشی داوری، بی‌تا، (افست شده از روی نسخه مکتبة الحیدریه، نجف اشرف، 1386ق ).

الکریمی الجهرمی، علی، الدرالمنضود فی احکام الحدود، (تقریرات أبحاث السید محمدرضا الگلپایگانی)، قم، دارالقرآن الکریم، الطبعة الاولی، 1412ق.

الکلینی الرازی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، الطبعة الرابعه، 1407ق.

کیدری، قطب الدین محمد بن حسین، إصباح الشیعه بمصباح الشریعه، قم، مؤسسة الامام الصادق، الطبعة الاولی، 1416ق.

میرمحمد صادقی، حسین، حقوق کیفری اختصاصی 2(جرایم علیه اموال ومالکیت)، تهران، نشر میزان، چاپ ششم، 1378.

نجفی، محمد حسن، جواهرالکلام فی شرح شرایع الإسلام، تهران، دارالکتب الإسلامیه، الطبعةالرابعه، 1374.

نجیب الحسنی، محمود، جرائم الاعتداء علی الاموال، بیروت، منشورات الحلبی الحقوقیه، الطبعة الثالثه، 1998م.

النسائی، احمد بن علی، سنن النسایی، بیروت، دارالفکر، الطبعة الاولی، 1930م.