ملکیتی که مدار معاملات و معاوضات است، تابعی از اعتبار عقلاء و شارع می باشد که به وجود اعتباری ایجاد میشود و میتوان به نوعی، آن را اضافه ی اعتباری خواند که وجود موضوع اعتباری و بلکه صرف وجود محلی برای آن، به لحاظ توقع آن محل، در اعتبار آن کافی است؛ بنابر این، ملکیت، نه در زمره ی أعراض مقولی است که وجود موضوع آن ها در خارج لازم می باشد؛ و نه مانند اعتبارات ذهنی، از سنخ مفاهیمی است که عروض و اتصاف آن ها ذهنی است. حقّ، توانایی خاصی است که گاهی به عین، گاهی به عقد و گاهی به شخص تعلق میگیرد؛ مانند:حقّ تحجیر، حقّ خیار و حقّ قصاص. متعلق حقّ، در تمام موارد، عملی است که به عین، یا شخص و یا عقد تعلق دارد، در حالی که ملک، احاطه و سلطنتی است که حقیقتاً به خود عین، یا منفعت و یا عمل، تعلق میگیرد؛ بنابر این، از آنجا که ملک، ملزوم سلطنت مطلق است و حق اعتباری ویژه در برخی تصرفات خاص به شمار میرود، حق، نمیتواند عین ملک تلقی گردد و افزون بر این، از آنجا که ملک، ماهیتاً، امری بسیط و غیر مقول به تشکیک است، حق نمیتواند مرتبهای از ملک به شمار رود. مضافاً اینکه در برخی از حقوق، از جمله:حقّ تحجیر و حقّ اختصاص، اساساً، ملکیت فرض ندارد. حقّ، با اوضافی که دارد، جز در مواردی که دلیلی خاص، مانع تمام یا برخی از تصرفات می شود، علیالاصول، قابل نقل، اسقاط و انتقال به ارث است و هر آن چیزی که در ماهیت، به وصف حقّ، متصف می باشد، قابل اسقاط است و إلّا حُکم به شمار میرود که در این صورت، جز با امتثال حُکم، یا انتفای موضوع، ساقط نمیشود. از آنجا که ادله ی معاملات، در مقام انفاذ اسباب شرعی است، در موارد شک، اگر یقین به قابلیت نقل و شک در مانعیت، یا شرطیت سبب خاص باشد، عموم دلیل شرط، یا صلح، جاری میشود؛ و اگر شک، در اصل قابلیت نقل باشد، اصل، عدم قبول نقل است.
قنواتی, جلیل, جاور, حسین, & جعفری هرندی, مهشید. (1392). بررسی دیدگاه محقق اصفهانی درباره ی ملکیت، حق و حکم. فقه و اصول, 45(1), -. doi: 10.22067/fiqh.v0i0.13050
MLA
جلیل قنواتی; حسین جاور; مهشید جعفری هرندی. "بررسی دیدگاه محقق اصفهانی درباره ی ملکیت، حق و حکم". فقه و اصول, 45, 1, 1392, -. doi: 10.22067/fiqh.v0i0.13050
HARVARD
قنواتی, جلیل, جاور, حسین, جعفری هرندی, مهشید. (1392). 'بررسی دیدگاه محقق اصفهانی درباره ی ملکیت، حق و حکم', فقه و اصول, 45(1), pp. -. doi: 10.22067/fiqh.v0i0.13050
VANCOUVER
قنواتی, جلیل, جاور, حسین, جعفری هرندی, مهشید. بررسی دیدگاه محقق اصفهانی درباره ی ملکیت، حق و حکم. فقه و اصول, 1392; 45(1): -. doi: 10.22067/fiqh.v0i0.13050
ارسال نظر در مورد این مقاله