A Critique on the Theory of the Necessity of the Oneness of Consort (Faḥl)

Document Type : Research Article

Authors

• Fateme Haeri
• Husayn Naseri Muqaddam
• Muhammad Taqi Qbooli

Ferdowsi University of Mashhad

10.22067/fiqh.v0i0.23236

Abstract

Among the causes for the prohibition of marriage is fosterage, which is one of the most important issues of concern. There is consensus among the jurists of all the Islamic schools in that fosterage is one of the causes of prohibition. However, the issue disagreed upon is whether the source in fosterage causing the spread of sanctity (ḥurma) is the mother (murḍi‘a = foster mother) or the father (ṣāḥib laban = possessor of milk). The renowned majority of Imāmīs believe that what is valid in the spread of sanctity in fosterage is the oneness of the consort (faḥl); and their reason is (based on) the traditions that cause specification and limitation of several generalities, such as the Prophet’s (S.A.W) ḥadīth, “What is prohibited through fosterage would be prohibited through parentage (nasab), too”, and the verse of the Qur’ān, ﴾your [foster-]
mothers who have suckled you and your sisters through fosterage﴿. (Al-Nisā’, 23) The renowned disapproving majority’s statement is that of Ṭabarsī, the author of Tafsīr al-Bayān, and another group of the Imāmīs, who have not considered as a precondition the oneness of consort in the fosterage causing the spread of prohibition. The reason for this statement is the generality of ḥadīth, inclusiveness of the verse, and the traditions of Muḥammad b. ‘Ubayda. The critical review of the two viewpoints and their reasons reinforce the unrenowned majority’s statement.

Keywords

• marriage
• fosterage
• spread of sanctity
• oneness of consort (faḥl)
• foster mother (murḍi‘a)

---

References

قرآن کریم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی، قم: اسوه، بی‌تا.

ابن ادریس، محمد بن احمد، السرائر، قم، جامعه مدرسین، چاپ دوم، 1410 ق.

ابن بابویه، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، قم: انتشارات جامعه مدرسین، چاپ دوم، 1404 ق.

ابن براج، عبدالعزیز بن نحریر، المهذب، جامعه مدرسین قم، بی‌چا، 1406 ق.

ابن حمزه، محمد بن علی، الوسیله، قم: مکتبه السید المرعشی، چاپ اول، 1401 ق.

ابن حیون، نعمان بن محمد، دعائم الاسلام، بی‌جا، دارالمعارف، 1383 ق.

ابن سعید، یحیی بن احمد، الجامع للشرایع، قم: مؤسسة سید الشهداء، بی‌چا، 1405 ق.

انصاری، مرتضی بن محمد امین، کتاب النکاح، قم، بی‌نا، چاپ اول، 1415 ق.

آل بحرالعلوم، محمدبن محمدتقی، بلغة الفقیه، تهران: مکتبة الصادق (ع)، چاپ چهارم، 1403 ق.

بحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق الناضرة، قم: انتشارات جامعه مدرسین، 1363.

حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، قم: مؤسسه آل البیت، چاپ دوم، 1414 ق.

حمیری، عبدالله بن جعفر، قرب الاسناد، قم: مؤسسه آل البیت، چاپ اول، 1413 ق.

شهید ثانی، زین‌الدین بن علی، الروضة البهیة، قم: انتشارات داوری، چاپ اول، 1410 ق.

شهید ثانی، زین‌الدین بن علی، مسالک الافهام، قم: مؤسسه المعارف الاسلامیه، چاپ اول، 1416 ق.

صاحب جواهر، محمد حسن بن باقر، جواهر الکلام، تهران: المکتبة الاسلامیه، چاپ دوم، بی‌تا.

طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: مؤسسه نشر اسلامی، بی‌چا، 1402 ق.

طباطبائی کربلایی، علی بن محمدعلی، ریاض المسائل، قم، انتشارات جامعه مدرسین، بی‌چا، 1419 ق.

طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ اول، 1415 ق.

طوسی، محمد بن حسن، الاستبصار، قم، دارالکتب الاسلامیة، بی‌تا.

طوسی، محمد بن حسن، الخلاف، قم: مؤسسه نشر اسلامی، چاپ اول، 1417 ق.

طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، چاپ اول، 1417 ق.

طوسی، محمد بن حسن، المبسوط، طهران: المکتبه المرتضویه، بی‌چا، 1387.

طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، تهران: دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، 1365.

عاملی، محمد بن علی، نهایة المرام، قم: مؤسسه نشر اسلامی، چاپ اول، 1413 ق.

علامه حلی، حسن بن یوسف، تحریر الاحکام، قم: مؤسسه الامام صادق، بی‌چا، 1420 ق.

علامه حلی، حسن بن یوسف، تذکرة الفقها، بی‌چا، تهران: مکتبه الرضویه، بی‌تا.

علامه حلی، حسن بن یوسف، قواعد الاحکام، قم: انتشارات جامعه مدرسین، چاپ اول، 1413 ق.

فاضل هندی، محمد بن حسن، کشف اللثام، قم: انتشارات جامعه مدرسین، بی‌چا، 1416 ق.

فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، تفسیر الصافی، قم: مؤسسه الهادی، چاپ دوم، 1416 ق.

قطب راوندی، سعید بن هبةالله، فقه القرآن، قم: مکتبه آیت الله العظمی النجفی المرعشی، چاپ دوم، 1405 ق.

محقق حلی، جعفر بن حسن، شرایع الاسلام، تهران: انتشارات استقلال، چاپ دوم، 1409 ق.

محقق سبزواری، محمدباقر بن محمدمؤمن، کفایة الاحکام، اصفهان، مدرسه صدر مهدوی، بی‌تا.

محقق کرکی، علی بن حسین، جامع المقاصد، چاپ اول، قم: مؤسسه آل البیت (ع)، 1411 ق.

مفید، محمد بن محمد، المقنعة، قم: جامعه مدرسین، بی‌چا، 1410 ق.

موسوی خوانساری، احمد، جامع المدارک، طهران، مکتبة الصدوق، 1355.

نراقی، احمد بن محمد مهدی، مستند الشیعه، قم: مؤسسه آل البیت (ع)، چاپ اول، 1419 ق.

نوری، حسین بن محمد تقی، مستدرک الوسائل، قم: مؤسسه آل البیت، چاپ اول، 1408 ق.