Conceptological Analysis of Revilement (Sabb) of Believers and Further Research on the Arguments and the Quality of their Signification on its Ruling

Document Type : Research Article

Authors

• Sayyid Hadi Hashemi Majd ¹
• Reza Elhami ²
• Amin Solayman Kelvanag ³

¹ Ph.D. Student of Jjurisprudence and Fundamentals of Islamic Law, Farabi Pardis, Tehran University

² Assistant professor, Tabriz University

³ Ph.D. Student of Jjurisprudence and Fundamentals of Islamic Law, Qum University

10.22067/jfu.v50i1.48949

Abstract

Revilement (sabb) – particularly reviling the believers – is among the spiteful matters to the legislator and its unlawfulness is unanimously agreed upon by all Muslims. Despite the fact that this subject has been brought up in jurisprudential discourses such as the one on justice contradictions and chapters relating to illicit professions, legal punishments, discretionary penalties, and its rulings are studied, there are still ambiguities in it needing to be researched about.Of the significant outcomes that are achieved in this research while analyzing the concept of sabb, is the expansion of this concept; conditions such as imperativeness of sabb and encounter with the masbūb (the reviled), which were assumed to interfere in the truth of sabb rather than in the concept of sabb nor in the criterion of its ruling, are valid. Concerning the condition of the addressee being impressed and offended, if not being impressed by sabb is because of the existence of a trait in that person, that trait would not change the ruling of sabb due to the proofs being held true; but if it is because of the existence of a trait in the speech, it is irrelevant to sabb by way of qualification.Similarly, concerning the issue of requitement in sabb, the view of the non-permissibility of requitement in sabb is strengthened by juxtaposing the arguments, because sabb is in itself evil and an evidence of “false speech” and unlawful; besides man’s right, there is also Divine right in it, then the title of compensation (muqāṣṣa) cannot be a license for perpetrating it.

Keywords

• revilement
• being offended
• false speech
• requitement

---

References

قرآن کریم.

 

ابن اثیر، مبارک بن محمّد، النّهایة فی غریب الحدیث والأثر، مصحّح: أحمد الزاوی، قم، اسماعیلیان، چاپ اوّل، 1364.

 

ابن حیون، نعمان بن محمد، دعائم الإسلام، قم، آل‌البیت (ع)، چاپ دوّم، 1385 ق.

 

ابن فارس، احمد بن فارس، معجم مقاییس اللغه، محقّق: محمّد هارون، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اوّل، 1404 ق.

 

ابن منظور، محمدبن‌مکرم، لسان‌ العرب، بیروت، دار الفکر، چاپ سوّم، 1414 ق.

 

ابوالفتوح رازی، حسین‌بن‌علی، روض الجِنان و روح الجَنان، مصحّح: یاحقّی، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، 1370.

 

اردبیلی، محمّد بن علی، جامع الرّواة و إزاحة الاشتباهات عن الطرق والأسناد، بیروت، مکتبة المحمّدی، بی‌تا.

 

انصاری، مرتضی بن محمد امین، المکاسب، قم، کنگره بزرگداشت شیخ انصاری، چاپ اوّل، 1415 ق.

 

انصاری، مرتضی بن محمد امین ، فرائد الأصول، قم، مجمع الفکر الإسلامی، چاپ اوّل، 1419 ق.

 

ایروانی، علی، حاشیة المکاسب، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اوّل، 1406 ق.

 

تبریزی، جواد، إرشاد الطّالب إلی التعلیق علی المکاسب، قم، اسماعیلیان، چاپ سوّم، 1416 ق.

 

جوهری، اسماعیل بن حمّاد، الصِّحاح، مصحّح: احمد عطّار، بیروت، دار العلم، چاپ اوّل، 1410 ق.

 

حرّ عاملی، محمدبن حسن، وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، قم، آل‌البیت (ع)، چاپ اوّل، 1409 ق.

 

حصکفی، علاء الدّین، الدّرّ المختار شرح تنویر الأبصار، بیروت، دار الفکر، 1415 ق.

 

حکیم، محمّد تقی، الأصول العامّة للفقه المقارن، قم، آل‌البیت (ع)، چاپ دوّم، 1979 م.

 

حمیری، عبد الله بن جعفر، قرب الإسناد، قم، آل‌البیت (ع)، چاپ اوّل، 1413 ق.

 

خلیل بن احمد، کتاب العین، محقّق: مخزومی، قم، نشر هجرت، چاپ دوّم، 1410 ق.

 

خمینی، روح ‌الله، الرسائل، قم، مؤسسه اسماعیلیان، 1385 ق.

 

خویی، ابو القاسم، مصباح الفقاهه، مقرِّر: توحیدی، بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا.

 

خویی، ابو القاسم ، موسوعة الإمام الخویی، قم، مؤسّسة إحیاء آثار الإمام الخویی (ره)، چاپ اوّل، 1418 ق.

 

راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات ألفاظ القرآن، محقّق: صفوان داودی، بیروت، دار العلم، چاپ اوّل، 1412 ق.

 

روحانی، صادق، فقه الصّادق (ع)، قم، مدرسه امام صادق (ع)، چاپ اوّل، 1412 ق.

 

زمخشری، محمود بن عمر، أساس البلاغه، قاهره، دار الشعب، 1960 م.

 

سبحانی، جعفر، المواهب فی تحریر أحکام المکاسب، مقرّر: یعقوبی، قم، مؤسّسه امام صادق (ع)، چاپ اوّل، 1424 ق.

 

سبزواری، عبدالأعلی، مهذّب الأحکام فی بیان الحلال و الحرام، قم، دفتر آیةالله سبزواری، چاپ چهارم، 1413ق.

 

شبیری زنجانی، موسی، کتاب نکاح، قم، مؤسسه رای‌پرداز، چاپ اوّل، 1419 ق.

 

شریف رضی، محمّد بن حسین، نهج البلاغه، محقّق: عطاردی، قم، مؤسسة نهج البلاغه، چاپ اوّل، 1414 ق.

 

شهیدی، میرزا فتّاح، هدایة الطّالب إلی أسرار المکاسب، تبریز، چاپخانه اطّلاعات، چاپ اوّل، 1375 ق.

 

صاحب جواهر، محمد حسن بن باقر، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، محقّق: قوچانی، بیروت، إحیاء التراث العربی، چاپ هفتم، 1404 ق.

 

طباطبایی قمّی، تقی، عمدة المطالب فی التّعلیق علی المکاسب، قم، کتاب‌فروشی محلاّتی، چاپ اوّل، 1413ق.

 

طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیرالقرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی، بی‌تا.

 

طریحی، فخرالدّین بن محمد، مجمع البحرین، محقّق: حسینی، تهران، کتاب‌فروشی مرتضوی، چاپ اوّل، 1416ق.

 

طوسی، محمّد بن حسن، العُدّة فی أصول الفقه، تحقیق: مهدی نجف، قم، آل‌البیت (ع)، بی‌تا.

 

علاّمه حلّی، حسن بن یوسف، تذکرة الفقهاء، قم، آل‌البیت (ع)، چاپ اوّل، 1414 ق.

 

کاشف الغطاء، جعفر، شرح القواعد، نجف، مؤسّسة کاشف‌الغطاء، 1420 ق.

 

کاشف الغطاء، حسن بن جعفر، أنوار الفقاهه-کتاب المکاسب، نجف، مؤسّسة کاشف‌الغطاء، 1422 ق.

 

کلینی، محمّد بن یعقوب، الکافی، محقّق: علی‌اکبر غفاری، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ چهارم، 1407 ق.

 

لاری، عبدالحسین، التعلیقة علی المکاسب، قم، مؤسّسه معارف اسلامی، چاپ اوّل، 1418 ق.

 

مازندرانی، محمد صالح بن احمد، شرح الکافی، محقّق: علاّمه شعرانی، تهران، کتاب‌فروشی اسلامیه، چاپ اوّل، 1382 ق.

 

مجاهد بن جبر، تفسیر مجاهد، محقّق: عبدالرّحمن السورتی، اسلام آباد پاکستان، مجمع البحوث الإسلامیه، بی‌تا.

 

مجلسی، محمّدباقر بن محمد تقی، مرآة العقول، محقّق: رسولی، تهران، دار الکتب الإسلامیّه، چاپ دوّم، 1404ق.

 

محقق کرکی، علی بن حسین، جامع المقاصد، قم، آل‌البیت (ع)، چاپ اوّل، 1408 ق.

 

مدنی شیرازی، علی‌خان، ریاض ‌السالکین فی شرح صحیفة سید الساجدین (ع)، محقّق: امینی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ چهارم، 1415 ق.

 

مرتضی زبیدی، محمد بن محمد، تاج العروس، محقّق: شیری، بیروت، دار الفکر، چاپ اوّل، 1414 ق.

 

مقدس اردبیلی، احمد بن محمد، زبدة البیان فی اَحکام القرآن؛ محقّق: بهبودی، تهران، جعفریّه، بی‌تا.

 

مقدس اردبیلی، احمد بن محمد ، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح ارشاد الأذهان، مصحّح: عراقی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اوّل، 1403 ق.

 

مکارم شیرازی، ناصر، أنوار الفقاهه-کتاب التجاره، قم، مدرسة الإمام علی علیه‌السّلام، چاپ اوّل، 1426 ق.

 

وحید بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل، تعلیقةٌ علی منهج المقال، بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا.

 

وحید بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل ، مصابیح الظلام، قم، مؤسسه وحید بهبانی، چاپ اوّل، 1424 ق.