Analyzing the Bases of Conflict Concerning the Repelling Dubiety Criterion from the Viewpoint of Imami Jurists

Document Type : Research Article

Authors

• Erfan Khorrami Araghi ¹
• Sayyed Mohammad Sadegh Mousavi ²
• Azam Mahdavi Pour ³

¹ Ph.D. Graduate of Criminal Law, Kharazmi University

² Associate Professor, Shahid Motahhari University

³ Assistant Professor, Kharazmi University

10.22067/jfu.v52i4.76443

Abstract

Dubiety, from the perspective of Islamic criminal jurisprudence and positive law is among essential fancies but it has a relatively ambiguous nature and is applied in case of depenalization. According to the general opinion of jurists, accreditation of dubiety and its impact on punishment is a necessary and obligatory task. However, there is diversity in their views on what is the criterion of repelling dubiety or in assessing the strength and weakness of the dubiety, to the extent that in some cases, it has made the work difficult for judicial experts.Examining the views of Islamic jurists regarding the interaction between the institution of dubiety and components such as "negligent ignorance" and " ignorance caused by fault" and identifying the addressee of the rule of repellence, paves the way for determining the criterion of dubiety so that the general model and the idea of ​​"dubieties" are established on the basis of dynamic jurisprudential and legal teachings. Using a descriptive method based on inductive analysis of particulars, following the inferential method relying on literal and Usuli rules, this research intends to move from particular propositions to universal propositions. As far as the function of the repellence rule is concerned, there is no difference between the situation of dubiety concerning the precept or dubiety concerning the instance and the state of a belief contrary to the reality and dubiety is a broad fancy and imagination that includes the cases of knowledge and certainty and conjecture, even where there exists a principle or authorized conjectural proof denoting religious prohibition. Another outcome of this research is that if dubiety and imagination, in the mind of the perpetrator who is aware of the religious precept, provoke rational personal conjecture, although invalid from the perspective of Sharia, as to the permissibility of a behavior, it can constitute a basis for waiver of Haddi penalty.                 

Keywords

• Repelling Dubiety
• Repellence Rule
• Waiver of Penalty
• Negligent Ignorance
• Ignorance Caused by Fault

---

References

ابن‌منظور، محمد‌بن‌مکرم، لسان العرب، بیروت‌، دارصادر، الطبعة‌الثالثة، 1414ق.

 

تبریزى، جوادبن‌على، أسس القضاء والشهادة، قم، دفترمولف، چاپ‌اول، بی‌تا.‌

 

حب‌الله، حیدر، الشهادة على الزنا المعاینة و ‌الیقین، قم،‌ دائرةالمعارف فقه اسلامی، السنه‌السادسه، 1422ق.

 

حبیب­زاده، محمدجعفر و خرمی­عراقی، عرفان، کاوشی در بایسته­های در اعمال قاعده درأ در اجرای مجازات از منظر فقه جزایی و حقوق موضوعه، پژوهش­های حقوق تطبیقی، دوره 22، شماره 3، پاییز 1397.

 

حر عاملى، محمدبن‌حسن، وسائل‌الشیعة إلى تحصیل مسائل الشریعة، قم، مؤسسۀ آل‌البیت، ‌1409ق‌.

 

حسینی ‌شیرازی، محمد، الفقه: موسوعة الاستدلالیة فی الفقه الاسلامی، بیروت، دارالعلوم، 1409ق.

 

حسینی ‌شیرازی، محمد، الفقه: کتاب المرور، بیروت، موسسة المجتبی للتحقیق و النشر، 1421ق.

 

خمینی، روح‌الله، تحریرالوسیله، قم، مطبوعات دارالعلم، 1374.

 

خویى، ابوالقاسم‌، مبانی تکملة المنهاج، قم، بی‌نا، 1426ق.

 

خویى، ابوالقاسم‌، محاضرات فی المواریث، تقریر: محمد‌علی خرسان، قم، مؤسسة السبطین العالمیه، چاپ‌اول، 1424ق.

 

روحانی، محمدصادق، پاسخ‌های آیت‌الله روحانی به استفتائات قوۀ قضائیه و مؤسسۀ حقوق، تهران، حدیث‌دل، 1382.

 

سبحانى تبریزی‌، جعفر،نظام القضاء و الشهادة فی الشریعة الإسلامیة الغراء‌، قم، مؤسسۀ امام صادق، چاپ اول، 1418ق.‌

 

سبزوارى، عبدالأعلى، مهذّب الأحکام فی بیان الحلال و الحرام، قم، مؤسسه المناردفتر حضرت آیة‌الله‌، ‌1413ق.

 

شهید ثانی، زین‌الدین‌بن‌علی،مسالک الافهام الی تنقیح شرائع‌الاسلام، قم، مؤسسۀ معارف اسلامی، 1413ق.

 

صاحب‌جواهر، محمدحسن‌بن‌باقر،‌ جواهرالکلام فی شرح شرائع الإسلام، تحقیق: عباس‌قوچانی، بیروت، دار‌إحیاء التراث‌العربی‌، 1401ق.‌

 

علامه ‌حلى، حسن‌بن‌یوسف، تحریرالأحکام الشرعیة على مذهب الإمامیة، قم، مؤسسۀ امام صادق،1420ق.‌

 

علامه ‌حلى، حسن‌بن‌یوسف، قواعدالأحکام فی معرفة الحلال و الحرام‌، قم، دفتر انتشارات اسلامى، 1413ق.

 

عودة، عبدالقادر، التشریع الجنائی الاسلامی فی المذاهب الخمسة مقارنا بالقانون الوضعی، تحقیق: السید‌اسماعیل الصدر، طهران، موسسة البعثة، الطبعة الثانیة، 1402ق. 

 

فیاض، محمداسحاق، منهاج‌الصالحین، قم، مکتب آیة‌الله العظمی ‌الفیاض، 1378.

 

گلریز، امین و فرج‌اللهی، رضا و موسوی، سیدصادق، شرح‌کامل قانون مجازات اسلامی در نظام عدالت کیفری ایران، تهران، مجد، 1394.

 

محقق حلى، جعفربن‌حسن، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، تحقیق: عبدالحسین محمدعلى بقال‌، قم، مؤسسۀ اسماعیلیان‌، 1408ق.‌

 

مصطفی، ابراهیم و دیگران، المعجم الوسیط، القاهرة، مجمع اللغة العربیة، الطبعة‌الثالثة، ‌1410ق.

 

معرفت، محمدهادى‌، تعلیق و تحقیق عن أمهات مسائل القضاء، قم، بی‌نا، بی‌تا.‌

 

مغنیه، محمدجواد، فقه الامام الصادق، قم، مؤسسۀ انصاریان، چاپ‌دوم، 1421ق.

 

مومن قمی، محمد، مبانی تحریر الوسیلة-کتاب الحدود، تهران، نشر و تنظیم آثار امام، چاپ اول، 1380.

 

مقدس، محمدهادی، تقریرات الحدود و التعزیرات، قم، مؤسسۀ فرهنگی تبیان، 1387.

 

موسوی ‌اردبیلی، عبدالکریم، فقه الحدود و التعزیرات، بی‌جا، مؤسسة النشر لجامعة المفید، چاپ‌دوم، 1385.

 

موسوی ‌بجنوردى، محمد،قواعد فقهیه، تهران، مؤسسۀ عروج، چاپ‌سوم، ‌1401ق.‌