A Research on the Role of Ijtahād in Discernment of the Objects of Rulings

Document Type : Research Article

Authors

• Sayyid Ja‘far Alawī Gunābādī ¹
• Muḥammad Taqī Fakhla‘ī ²

¹ PhD student of Fiqh and Fundamentals of Islamic Law, Ferdowsi University of Mashhad

² Assistant Professor of Theology Faculty of Ferdowsi University of Mashhad

10.22067/fiqh.v0i0.3149

Abstract

In the process of inferring legal rulings, as discussion about the ruling is essential, the discussion and examination of the "object of ruling" and what is involved in determining this object is also indispensable. The objects of rulings are specially varied and various elements are effective in their discernment. Among these elements, ijtahād (legal reasoning) has prompted widespread discussions. In the present research the role and degree of the impact of these elements on the discernment of the objects of rulings are discussed in two fields of conceptual discerning and proving applicability. This role in conceptual discerning is also followed up in three sections of plain, legally implied, and conventionally implied issues (questions). Of these three instances, ijtahād is involved only in legally implied issues. Concerning conventional topics, although the commonly used ijtahād is not exclusively involved, the jurist's expression of opinion is partially permissible and in some cases even essential. On the other hand, the commonly used ijtahād can not be regarded as an effective element in the stage of proving applicability (discernment of external issues).

Keywords

• ijtahād
• objects of rulings
• plain issues
• legally implied issues
• conventionally implied issues
• external issues

---

References

قرآن کریم.

اراکی، ضیاء الدین، نهایة الافکار، مؤسسه نشر اسلامی،1364ش.

انصاری،  مرتضی، کتاب المکاسب، تحقیق و نشر: لجنة تراث الشیخ الاعظم، قم، 1420.

حکیم، سید محسن، مستمسک العروة الوثقی، قم،انتشارات کتابخانة مرعشی نجفی، 1404.

خامنه ای ،علی ، رساله‌ اجوبه‌ استفتاءات (ترجمه فارسی)،  تهران، الهدی، 1381.

 خمینی، (امام) روح الله مصطفوی، رسالة‌ توضیح المسائل محشی، مؤسسة مطالعاتی منتظران موعود، هاتف، 1383.

ـــــــــــ، مناسک حج، با حواشی مراجع تقلید، تهران، نشر مشعر، 1376.

خمینی، سید مصطفی، تحریر العروة الوثقی، تحقیق و نشر: مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی،   1418.

ـــــــــــ، خیارات، چاپ اول، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1418.

ـــــــــــ، کتاب­الطهارة، تحقیق ونشر: مؤسسة تنظیم ونشر آثار إمام خمینی، 1418.

ـــــــــــ، مستند تحریر الوسیلة، تحقیق و نشر: مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام­خمینی،

1418.

خوانساری،احمد، جامع المدارک، تعلیق: علی اکبر غفاری، تهران،مکتبه الصدوق،1364ش.

خویی، ابوالقاسم، مستند العروة الوثقی (کتاب الصلاة)، تألیف: مرتضی بروجردی ، قم، دار العلم، 1368.

ـــــــــــ، مصباح الأصول، تألیف: سید محمد سرور واعظ حسینی بهسودی، قم،  مکتبه الداوری،1417.

ــــــــــ، التنقیح فی شرح العروة الوثقی(کتاب الطهارة)، تألیف: علی غروی تبریزی، چاپ سوم، دار الهادی، قم، 1410.

رضوی، سید عباس، مرجعیت و موضوع شناسی، مجلة حوزه، شمارة 56 و 57.

صدر، سید محمد باقر، بحوث فی شرح العروة‌ الوثقی،  مجمع الشهید آیت الله صدر العلمی، 1408.

ـــــــــــــ ، دروس فی علم الاصول، دار الکتاب اللبنانی، بیروت، 1406.

صنقور، محمد ، معجم الاصولی ، قم، بی نا1421.

طباطبایی یزدی، سید محمد کاظم، العروة الوثقی، تحقیق و نشر: مؤسسه نشر اسلامی، تعلیق: عدة من فقهاء العظام، قم، 1419.

علیدوست، ابوالقاسم، فقه و عرف، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1385  .

فاضل تونی، الوافیة فی اصول الفقه، تحقیق: محمد حسین رضوی،  قم، مجمع الفکر الاسلامی، 1415.   

فنایی، ابوالقاسم، جایگاه موضوع شناسی در اجتهاد، مجلة نقد و نظر، سال دوم، شمارة پنجم.

فیاض، محمد اسحاق، تعالیق مبسوطة‌ علی العروة الوثقی، محلاتی، بی جا، بی نا.

فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط ، المؤسسة العربیة، بیروت، بی‌تا.

کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق: علی اکبر غفاری،  تهران، دار الکتب الاسلامیة، 1367.

مظفر، محمد رضا، المنطق، چاپ سوم، بی نا، نجف، 1388ق.

مکارم شیرازی ، ناصر، مجله نقد و نظر ، سال دوم ، شماره 5 ، زمستان 1374.

ــــــــ، بحوث فقهیة هامة،  قم، مدرسة‌ الامام علی بن ابیطالب(ع)، 1422.

ــــــــ، تعلیفات علی العروه الوثقی، قم،  مدرسة‌ الامام امیر المؤمنین(ع)،1402.

نایینی، فوائد الأصول، تألیف: محمد علی کاظمی خراسانی، تعلیق: آقا ضیاء عراقی، مؤسسة‌ النشر الاسلامی، قم، 1406.

http://tabrizi.org/index1.php?WVillage=boo/tanqih1/9.