Semantics of Refinement of the Basis of a Ruling, Comparison with Similar Concepts and its Methodology

Document Type : Research Article

Author

Assistant Professor of Islamic Azad University, Central Tehran Branch

Abstract

Refinement of the basis of a ruling (tanqīḥ al-manāṭ) is one of the rules of principles of jurisprudence, which is applied to the process of inference and for achieving the basis of a ruling (manāṭ). In general, it is a type of generalization of the rulings that have been issued for specific events and instances and in this way those features of the specific event or person that are not effective in the ruling are identified; then, these features are put aside and
the ruling is permeated to all similar instances and in case it is certain, it is authorized and valid.
Tanqīḥ al-manāṭ is among the discourses concerning expressions (alfāẓ) and relying on them is the same as relying on the general or the absolute.
Achieving the basis of a ruling is possible through expertise and the intellectual expanse of the jurisprudent, proportion of ordinance and subject, as well as accurate conventional understanding. Tanqīḥ al-manāṭ is seen more in those jurisprudential branches that have social aspects, arrange sound and just relationship among the members of society, and have less precedent in statutes.
If in legal law (sharī‘a), the effective attribute is explicitly stated and there should be no nood for annulment of the attributes and the correlations, it is called realization of manāṭ, which is legally valid. However, if the inference is not based on an effective method and the manāṭ is achieved irrespective of the statute, it is phrased as takhrīj (deduction) of manāṭ, which is not valid from the Imāmī point of view.

Keywords


آخوند خراسانی، محمد کاظم، کفایة الأصول، دارالکتب الإسلامیة، تهران، 1366.
آمدی، سیف الدین، الاحکام فی أصول الاحکام، المکتب الإسلامی، دمشق، 1402 ق.
همو، کتاب الصلوة، محمد تقی آملی، بی نا، تهران، 1371.
إبن امیر الحاج، محمد، التقریر و التحبیر، بی‌نا، بیروت، 1996 م.
إبن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم، المسودة فی أصول الفقه، مکتبة المدنی، قاهره، بی تا.
إبن منظور، محد بن مکرم، لسان العرب، نشر أدب الحوزة، قم، 1405 ق.
إبن هشام، عبدالله بن یوسف، مغنی البیب، دار العلم، قم، 1376.
انصاری، مرتضی، فرائد الاصول، اسماعیلیان، قم، 1360.
همو، کتاب الخمس، دفتر تبلیغات اسلامی، قم، 1386.
همو، کتاب الطهارة، مجمع الفکر الإسلامی، قم، 1389.
بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة، مؤسسة النشر الإسلامی، قم.
بروجردی، سید حسین، البدر الزهر فی صلوة الجمعة و المسافر، حسین علی منتظری، بی جا، بی تا.
پاکتچی، احمد، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، 1367.
جعفری لنگرودی، محمد جعفر، دانشنامه حقوقی، امیر کبیر، تهران، 1376.
جوهری، اسماعیل، صحاح اللغة، دار العلم، بیروت، بی تا.
حاکم نیشابوری، محمد، المستدرک علی الصحیحین، دار الکتب العلمیة، بیروت، 1411 ق.
حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، بی تا.
حسینی، مراغی، سید عبدالفتاح، العناوین الفقهیة، موسسة النشر الإسلامی، قم، 1417 ق.
خلاف، عبدالوهاب، علم أصول الفقه، دار القلم، قاهره، 1956 م.
خمینی، امام روح الله، تهذیب الاصول، مؤسسه‌ی تنظیم و نشر آثار امام خمینی، قم، 1381.
همو، کتاب البیع، بی نا، قم، 1410 ق.
همو، کتاب الطهارة، مؤسسه‌ی تنظیم و نشر آثار امام خمینی، قم، 1381.
همو، المکاسب المحرمة، اسماعلیان، قم، 1368.
خوانساری، سید احمد، جامع المدارک، اسماعلیان، قم، 1364.
خویی، سید ابوالقاسم، الإجتهاد و التقلید، دفتر تبلیغات اسلامی، قم، 1410 ق.
همو، کتاب الحج (تعلیقة المنهج لاحکام الحج)، بی جا، بی تا.
همو، مصباح الفقاهة، محمد علی توحیدی تبریزی، انصاریان، قم، 1374.
رازی، فخر الدین، المحصول فی علم أصول الفقه، مؤسسة الرسالة، بیروت، 1412 ق.
زحیلی، وهبه، اصول الفقه الإسلامی، دارالفکر، دمشق، 1406 ق.
زرکشی، محمد، البحر المحیط فی أصول الفقه، دار الکتب العلمیة، بیروت، 1421 ق.
سبحانی، جعفر، مصادر الفقه الإسلامی و منابعه، بیروت، دار الأضواء، بیروت، 1419 ق.
سرخسی، محمد، اصول سرخسی، دار الکتب العلمیة، بیروت، 1414 ق.
شبلی، محمد مصطفی، اصول الفقه الإسلامی، بیروت، دار الهدنة، بیروت، بی تا.
شوکانی، محمد، إرشاد الفحول، مؤسسة الکتب الثقافیة، 1412 ق.
شهید ثانی، زین الدین بن علی، الروضة البهیة، علمیه اسلامیه، تهران، 1360.
صدر، سید محمد باقر، شرح العروة الوثقی، مجمع شهید صدر، قم، 1408 ق.
طوسی، محمد بن حسن، الإستبصار، دار الکتب الإسلامیة، تهران، بی تا.
همو، تهذیب الاحکام، بیروت، 1401 ق.
همو، المبسوط فی الفقه الامامیة، چاپ سنگی، 1271 ق.
عراقی، ضیاء الدین، نهایة الأفکار، مؤسسة النشر الإسلامی، قم، 1405 ق.
علامه‌ی حلی، حسن بن یوسف، قواعد الاحکام، مؤسسة النشر الإسلامی، قم، 1413 ق.
غزالی، محمد، المستصفی، دارالکتب العلمیة، بیروت، 1417 ق.
فاضل تونی، ملا عبدالله، الوافیة فی اصول الفقه، مجمع الفکر الإسلامی، قم، 1412 ق.
فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، دار احیاء التراث العربی، بیروت، 1991 م.
کاشف الغطاء، جعفر، کشف الغطاء، دفتر تبلیغات اسلامی، قم، 1377.
کلینی، محمدبن یعقوب، اصول کافی، سید محمد جواد مصطفوی، دفتر نشر فرهنگ اهل بیت، بی تا.
مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1387.
محقق حلی، جعفر، المعتبر فی شرح المختصر، مؤسسة سید الشهداء، قم، 1364.
مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، دار التفسیر، قم، 1380.
نایینی، محمد حسین، فوائد الاصول، محمد علی کاظمی خراسانی، مؤسسة النشر الإسلامی، 1404 ق.
همو، منیة الطالب فی شرح المکاسب، موسی نجفی خوانساری، مؤسسة النشر الإسلامی، قم، 1418 ق.
نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام، دارالکتب الإسلامیة، تهران، 1367.
نراقی، احمد، عوائد الأیام، مکتبة بصیرتی، قم، 1408 ق.
وحید بهبهانی، محمد باقر، حاشیة الفائدة و البرهان، مؤسسة العلامة المجد الوحید البهبهانی، قم، 1407 ق.
یزدی، سید محمد کاظم، العروة الوثقی، دارالکتب الإسلامیة، تهران، 1358.
 
 
 
 
CAPTCHA Image