دیه جابجایی استخوان با رویکرد به نقد ماده 569 قانون مجازات اسلامی

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• محمدجواد محمدی

دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی، سطح 4 حوزه علمیه قم مدرس سطوح عالی و پژوهشگر مرکز پژوهشی موسسه عالی فقه و علوم اسلامی

10.22067/jfiqh.2024.88869.1806

چکیده

یکی از صدمات متداول در حوادث، شکستگی استخوان است. شکستگی استخوان به معنای عام آن به شکل‌های مختلفی قابل وقوع است. جابجایی استخوان یکی از انواع شکستگی است که در آن استخوان‌های شکسته از موضع خود جابجا شده و برای درمان شکستگی و التیام، لازم است ابتدا استخوان‌ها به جای خود بازگردانده شود. در احادیث متعدد برای جابجایی استخوان میزان خاصی از دیه تعیین شده است. در عین حال در کتاب دیاتِ قانون مجازات اسلامی هیچ اشاره‌ای به این صدمه و میزان دیه آن نشده است. در پاره‌ای از موارد نیز دیه‌ی جابجایی استخوان به اشتباه ذیل دیه دررفتگی مفصل استخوان درج شده است. این مقاله با هدف کشف ضابطه شرعی در تعیین میزان دیه‌ی جابجایی استخوان(نقل العظم) و با رویکرد به تحلیل و نقد مواد مرتبط با صدمات استخوانی (مواد 569 تا 575) قانون مجازات اسلامی، به مطالعه‌ی متون روایی و فقهی پرداخته است. یافته‌های این پژوهش حاکی از این است که بر اساس متون روایی معتبر، میزان دیه‌ی جابجایی استخوان -جز در موارد استثناء- به شکل ضابطه‌مند نصف دیه شکستگی عضو است که این میزان به دیه‌ی شکستگی عضو افزوده می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• جابجایی استخوان
• نقل العظم
• منقّله
• دیه
• دررفتگی استخوان

موضوعات

• فقه جزایی

---