ابن درستویه یک چهرۀ درخشان ایرانی در نحو عربی بغداد شهریکه بپا میخیزد

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

• محمدمهدی بورگل

نامشخص

10.22067/jfu.v7i2.66776

چکیده

بغداد در عصر ساسانی یکی از مناطق ییلاقی حومه مدائن بوده است. بزرگانِ دولت در آن، بناها و باغهایی جهت استراحت و تفرج داشته اند. تا آغاز دورۀ اسلامی بغداد دیهی بیش نبود. در سالهای 14 و 17 هجری بصره و کوفه بوسیلۀ عتبۀ بن غزوان مازنی و سعدبن ابی وقاص سرداران اسلامی بنا شد. و بفاصلۀ کوتاهی دو مکتب نحوی در آنها پدید آمد. و حیات علمی و فکری در آنها رشد یافت. بغداد در این وقت هنوز بصورت شهر درنیامده بود.
ابوجعفر منصور دومین خلیفه عباسی (136- 158ھ) بنابه ملاحظات سیاسی و طبیعی بغداد را بصورت شهری درآورد (146ھ). خلفاء عباسی بغداد را مقر خلافت خویش قرار دارند. و اهتمام بلیغی در آبادانی آن مبذول داشتند.
نهضت فکری در بغداد
همزمان با عمران و گسترش شهری بغداد، حیات علمی و فکری و ادبی در آن پدیدار گشت. زیرا بخاطر تشویق و تأیید خلفاء و بزرگان دولت عباسی علماء و فقها و ادباء و شعراء به این شهر روی آوردند. و هنوز سدۀ بنیاد این شهر به پایان نرسیده بود که انبوهی از علماء و ادباء درآن استقرار یافتند. مدارس و کتابخانه ها و بیمارستانها و رصدخانه ها در آن تأسیس شد. و در رأس همۀ این مؤسسات «بیت الحکمة» که مرکز مهم ترجمه و تدوین کتب در علوم و فنون مختلف بوده، دراین شهر به وجود آمد. چنانکه کتابهای فراوانی در آن فراهم آمد، و دانشمندان برجسته ای در آن سرگرم تحقیقات بوده اند.
سرعت بغداد در سیر علمی وادبی درخشان خود دو مکتب بصره و کوفه را تحت الشعاع قرار داد. وخود میدان برخورد آراء دو مکتب مزبور و سایر مکاتب گردید.

---

مراجع

نامشخص