تأثیر بیماری آلزایمر بر وجوب، صحت و ادای نماز

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سهیلا رستمی ¹
• وریا حفیدی ²

¹ دانشیار، گروه فقه شافعی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.

² استادیار، گروه فقه شافعی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.

10.22067/jfiqh.2024.85488.1694

چکیده

آلزایمر از بیمارهای مغزی غیرقابل برگشت و شایع دوران بزرگسالی است که به علت رسوب ترکیبات شیمیایی آسیب‌زا در ساختار سلول‌های مغزی پدید آمده و سبب اختلال در انتقال پیام‌های عصبی بین سلول‌ها و کارآیی حافظه کوتاه‌مدت و سپس بلندمدت شده و بر ابعاد مختلف زندگی فردی و اجتماعی بیمار تأثیر گذاشته و توانایی ذهنی و جسمی وی را به‌ مرور کاهش می‌دهد. با‌وجود شیوع، گستردگی و روند روبه‌رشد این بیماری، پژوهش‌های فقهی محدودی درباره تأثیر آلزایمر بر احکام و تکالیف شرعی افراد مبتلا به این بیماری انجام شده‌ است. در این پژوهش که براساس روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای صورت گرفته است، به بررسی و تحلیل فقهی تأثیر بیماری آلزایمر بر وجوب، صحت و ادای نماز از دیدگاه مذاهب ‌اسلامی پرداخته‌ می‌شود. حاصل بررسی ادوار هفت‌گانه آلزایمر آن است که از مرحله پنجم بیماری به بعد، بیمار علاوه‌بر آنکه شرط قدرت یعنی اراده، علم و آگاهی‌اش را ازدست می‌دهد، شرط عقل را نیز دارا نخواهد بود؛ چراکه وی به حیات نباتی نزدیک شده و برای انجام کارهای روزمره خود نیازمند یاری اطرافیانش می‌باشد، در این‌حالت بیمار علاوه‌برآنکه اهلیت ادایش را ازدست می‌دهد، به تبع، مخاطب احکام تکلیفی نیز نخواهد بود.

کلیدواژه‌ها

• آلزایمر
• ادا
• صحت
• نماز
• وجوب

موضوعات

• فقه عبادی

---